پتینه‌کاری روی چوب یک هنر و تکنیک زیباسازی است که با استفاده از آن می‌توان وسایل چوبی را به شکلی زیباتر و با جلوه‌ای آنتیک تبدیل کرد. این هنر را می‌توان به عنوان یک روش کهنه کردن وسایل دانست که با استفاده از ترکیب چند رنگ روی بافت چوب، به آنها ظاهری قدیمی و در عین حال هنری میدهند.
پتینه‌کاری روی مبلمان و اشیاء چوبی، علاوه بر نشان دادن زیبایی طبیعی چوب، به آنها ظرافت و شکوه بیشتری می‌بخشد. این هنر در زمینه‌های مختلفی اعم از دیوار، سرامیک، پرده و … نیز انجام می‌شود، اما در این مقاله تنها به مورد پتینه‌کاری روی مبلمان و اجناس چوبی پرداخته‌ایم.
معرفی پتینه‌کاری روی چوب
چوب‌ها انواع مختلفی دارند و از نظر بافت و انسجام با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. به عبارت ساده، چوب‌ها به دو دسته نرم و سخت تقسیم می‌شوند و هر کدام کاربردهای خاصی دارند. رنگ پذیری چوب نیز به بافت و تراکم مختلف چوب بستگی دارد. برخی از رنگ‌ها می‌توانند گره‌ها و موج‌های چوب را نمایان کنند، در حالی که برخی دیگر از انواع رنگ‌ها ذاتاً پوششی هستند و پس از رنگ آمیزی، گره‌های چوب را نمی‌توان دید. این رنگ‌ها در طیف گسترده‌ای می‌توانند چوب را پوشش دهند. پتینه روی چوب نیز نوعی پوشش است که مانند رنگ‌های پوششی عمل می‌کند.
در واقع، پتینه روی چوب به ترکیب چند رنگ و ایجاد لایه‌های مختلف رنگی بر روی چوب اطلاق می‌شود. در صورتی که تمایل به ایجاد تنوع رنگ بر روی چوب وجود داشته باشد، تکنیک پتینه روی چوب گزینه مناسبی است. امروزه بیشتر چوب‌های مصرفی به صورت نئوپان با روکش بوده و با استفاده از تکنیک پتینه‌کاری به زیباترین شکل ممکن درآمده و استفاده می‌شوند. حتی استفاده از زمینه‌های متضاد با رنگ رگه‌ها نیز در این تکنیک امکان‌پذیر است و تنها نیازمند آموزش و تمرین می‌باشد.
اجرای پتینه روی چوب
برای پتینه روی چوب، ابتدا چوبی مناسب انتخاب کنید، حتی می‌تواند نئوپان باشد. سپس سطح چوب را با الکل سفید تمیز کنید تا از آلودگی‌ها پاک شود. در نهایت، از روش‌های مختلفی برای پتینه کاری استفاده کنید که به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود.
۱. پتینه با جوهر رنگ:
در این روش از جوهر رنگ استفاده می‌شود که یک نوع ماده رقیق است و به عنوان آستر رنگی در پتینه‌های جوهری مورد استفاده قرار می‌گیرد. جوهر رنگ را می‌توان با تینر فوری یا الکل صنعتی رقیق کرد. سپس با استفاده از پارچه بدون پرز، پیستوله یا قلمو روی سطح چوب رسم می‌شود. بعد از هر لایه رنگ، باید صبر کرد تا کاملاً خشک شود و سپس می‌توان لایه‌های بعدی را اعمال کرد تا رنگ یکنواخت و جذابی بر روی چوب به وجود آید.
۲. پتینه به وسیله رنگ‌های حلال در آب:
در این روش، از رنگ‌های حلال در آب استفاده می‌شود که فقط قسمت‌های روشن چوب را رنگ آمیزی می‌کند تا گره‌های چوب بهتر دیده شوند. رنگ‌های حلال در آب را با روغن بزرگ مخلوط و با استفاده از قلمو بر روی کار کشیده می‌شود. سپس با یک پارچه بدون پرز، سطح کار را پاک می‌کنند. این کار باید قبل از خشک شدن رنگ انجام شود و نیازمند سرعت عمل است.
۳. پتینه روی چوب با لاک الکل:
در این روش، با ترکیب یک قوطی ۱۰۰ گرمی لاک الکل با یک شیشه الکل اتیلن، پتینه کاری شروع می‌شود.
این روش همچون استفاده از جوهر رنگ، با استفاده از پنبه یا دستمال انجام می‌شود و به منظور حفظ رنگ طبیعی چوب بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. لاک الکل علاوه بر جلوگیری از خوردگی، از ورود رطوبت به چوب نیز جلوگیری می‌کند و باعث بهبود دوام و محافظت از چوب می‌شود.
۴. پتینه روی چوب با شاپان:
در این روش از شاپان، یک نوع پوشاننده چوب که در واقع قیر آب شده است، استفاده می‌شود. ابتدا شاپان را کمی رقیق کرده و با استفاده از پارچه روی سطح چوب می‌کشیم. حلال شاپان نیز می‌تواند تینر روغنی، نفت یا بنزین باشد. با تمرین، میتوانید حرکات زیبایی را بر روی سطح کار ایجاد کنید.
۵. پتینه چوب با رنگ روغنی:
در این روش از رنگ‌های روغنی استفاده می‌شود که به طور عمومی در رنگ‌آمیزی ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. روش کار به دو صورت متداول است:
- روش اول: ابتدا با استفاده از رنگ روغنی غلیظ، کل سطح چوب را بپوشانید. سپس با استفاده از رنگ‌های روشن‌تر، میتوانید طرح‌های دلخواه را بر روی سطح ایجاد کنید.
- روش دوم: ابتدا کل سطح کار را با رنگ روغنی رنگ آمیزی کنید و منتظر بمانید تا کاملاً خشک شود. سپس با استفاده از مسواک یا پارچه، رنگ طلایی رقیق را بر روی نقاط مورد نظر به طور دلخواه استفاده کنید.
هنگامی که رنگ هنوز خشک نشده، میتوانید با استفاده از پارچه بدون پرز و کمی تینر روغنی، مقداری از رنگ را از نقاط مورد نظر پاک کنید. این کار به شما امکان می‌دهد تا جزئیات مورد نظر را بر روی سطح چوب حفظ کرده و به دقت بیشتری در طراحی و نقاشی دست یابید.
دلایل جذابیت استفاده از پتینه روی چوب
- بهبود و زیبایی وسایل قدیمی و خارج از مد.
- افزایش جذابیت و زیبایی وسایل چوبی.
- ایجاد تغییراتی در دکوراسیون و محیط زندگی.
- پوشاندن آسیب‌ها، خطوط و خش‌های موجود بر روی چوب.
تجهیزات مورد نیاز برای پتینه کاری روی چوب
برای انجام پتینه‌کاری روی چوب و مبلمان، نیاز به ابزار و وسایل خاص و پرهزینه نیست. شما میتوانید با هزینه‌ای کم این کار را انجام داده و از نتیجه آن لذت ببرید. ابزار و وسایل مورد نیاز برای پتینه‌کاری عبارتند از:
- رنگ (معمولاً رنگ‌های سبز و فیروزه‌ای و قهوه ای در پتینه‌کاری روی چوب پرکاربردند)
- شاپان
- سنباده نرم
- پارچه تمیز و نخی
- قلم‌مو در سایزهای کوچک و بزرگ
- موم
سخن آخر
پتینه‌کاری روی چوب، علاوه بر ایجاد زیبایی و جذابیت در وسایل چوبی، یک هنر باستانی و شگفت‌انگیز است که به وسیله ترکیب رنگ‌ها و تکنیک‌های خاص، به چوب زندگی و جذابیت می‌بخشد. این هنر امکان به وجود آوردن جلوه‌های آنتیک و قدیمی در وسایل را فراهم می‌کند.
با پتینه‌کاری، هر چوبی را می‌توان به یک اثر هنری منحصر به فرد و دارای ارزش تبدیل کرد، به طوری که هر قطعه چوب، یک داستان و جذابیت مخصوص به خود را رقم می‌زند. برای دریافت آموزش پتینه کاری بر چوب با پشتیبانی سایت ارتباط برقرار کنید.
سوالات متداول
برای پتینه چوب می‌توان از رنگ‌ها، شاپان، سنباده نرم، پارچه تمیز و نخی، قلم‌مو و موم استفاده کرد.
با تمرین و آشنایی با تکنیک‌های پتینه‌کاری، هرکس می‌تواند این هنر را یاد بگیرد و زیبایی و جلوه آنتیک در وسایل چوبی ایجاد کند.
ابزارهایی مانند رنگ، شاپان، سنباده نرم، پارچه تمیز و نخی، قلم‌مو و موم برای انجام پتینه چوب استفاده می‌شود.
آموزش‌های آنلاین، کتاب‌ها و منابع مرجع در این زمینه می‌توانند به شما کمک کنند تا تکنیک‌های پتینه‌کاری را یاد بگیرید.
